چطور از پس سانسور اینترنت برآییم




این راهنمای کوتاه را خیلی سریع نوشته‌ام و احتمالا

نقص‌ها و اشکال‌هایی دارد. لطفا با گذاشتن نظرهایتان
 
به رفع این اشکال‌ها کمک کنید. در ضمن، این متن

به مرور کامل‌تر خواهد شد.

ذخیره‌ی گوگل (Google cache)

فعلا این ساده‌ترین راه برای فرار از سانسور است. کافی است به
 
گوگل بروید و آدرس وب‌سایتی را که می‌خواهید با گذاشتن

یک cache: وارد کنید. مثلا بنویسید:

cache:sobhaneh.org

اگر میله‌ابزاریا Toolbar گوگل را دارید کارتان راحت تر
 
است. چون برای دیدن نسخه‌های ذخیره شده‌ی وب‌سایت‌ها
 
دگمه‌ی مخصوص دارد.

به نظرم این روش ساده‌ترین است، ولی اشکالش آنجا است که
 
همیشه نسخه‌ی چند روز قبل یک وب‌سایت را نشان می‌دهد که
 
ممکن است با نسخه‌ی کنونی‌اش تفاوت داشته باشد.

میزبان‌های میانی (Proxy servers)

این میزبان‌ها یا سرورها در واقع واسطه‌ای هستند بین شما و
 
اینترنت. یعنی مثلا بجای اینکه مستقیم سراغ وب‌سایت

سانسور شده بروید، اول به یک واسطه یا پراکسی وصل
 
می‌شوید و بعد از طریق آن به وب‌سایت‌های سانسور شده وصل
 
می‌شوید.

میزبان‌های میانی انواع گوناگون دارند:

• بعضی‌ها به شکل یک وب‌سایت هستند و می‌توان با وارد
   
  کردن هر آدرسی، آن را از طریق این وب‌سایت و البته به
  شیوه‌ی امن با استفاده از پروتکل https دید. روش یافتن:
   
  در گوگل به دنبال anonymous proxy جستجو کنید.
  

• بعضی‌های دیگر را باید در مرورگر یا براوزرتان اضافه
   
  کنید تا مرورگر بطور خودکار برای دیدن وب‌سایت‌ها از
   
  آن استفاده کند. اینها معمولا شماره‌های آی.پی‌ای هستند که
  
  حتما باید از راهی آنها را به دست آورید. روش یافتن: در
   
  گوگل دنبال proxy جستجو کنید.

• دسته‌ای دیگر به شکل نرم‌افزارهایی هستند که هر کس
  
  می‌تواند روی میزبان یا سرور خودش روی اینترنت
   
  نصب کند و از طریق آن دوستان و آشنایانش را به
  
  اینترنت برساند. این نرم‌افزارها وقتی نصب شوند درست
  
  مانند وب‌سایت‌های دسته‌ی اول عمل می‌کنند، یعنی آدرس
  
  را می‌دهید و با واسطه، وب‌سایت سانسور شده را
  
  می‌بینید. روش یافتن: در گوگل دنیال circumventor
  
  جستجو کنید. چند نمونه‌ی مشهور از این دسته ابزارها
  
  CGIProxy و PhProxy

اشکال کل این روش‌ها سه چیز است:‌ اول اینکه خود این
 
میزبان‌های میانی هم به آسانی مسدود می‌شوند، دوم اینکه پیدا

کردن آنهایی که هنوز بازند خیلی سخت است، و سوم اینکه

خیلی از آنها مجانی نیستند، برای اینکه از سوءاستفاده‌ی

خرابکاران اینترنتی جلوگیری کنند. ولی در عوض کار کردن با
 
آنها خیلی ساده و بی‌دردسر است، حداقل تا زمانی که مسدود

نشده‌اند.

خبرخوان‌ها (News readers):

خبرخوان‌ به ابزارهایی گفته می‌شود که برای دریافت و نمایش
 
دادن فیدهای خبری یا News feed ساخته شده‌اند. فید خبری به
 
شکلی از خبر می‌گویند که بر اساس استانداردهایی مشخص
 
(مانند RSS و Atom) بدون اینکه فرم خاصی داشته باشد تنظیم
 
شده است.

به زبان ساده‌تر بسیاری از وب‌سایت‌های خبری و وبلاگ‌ها بجز
 
اینکه مطالبشان را بصورت عادی در صفحه‌های وب نشان

می‌دهند، شکل خام آن را هم، متشکل از یک تیتر و خلاصه‌ی

مطلب و کمی اطلاعات اضافی درباره‌ی تاریخ، نویسنده و
 
موضوع آن، در اختیار می‌گذارند تا بتوان به وسیله‌ی

خبرخوان‌ها به آنها دست رساند.

خبرخوان‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

دسته‌ی اول که روی کامپیوتر خودتان اجرا می‌شوند و برای
 
خواندن فیدهای خبری نیاز به وصل شدن مستقیم به وب‌سایت
 
مورد نظر را دارند. اشکال این دسته خبرخوان‌ها این است که

اگر وب‌سایتی فیلتر شده باشند، طبیعتا خبرخوان نمی‌تواند به
 
فید خبری آن دست یابد. (با این حال برای یافتن این

خبرخوان‌ها در گوگل دنیال RSS reader بگردید.)

و دسته‌ی دوم آنهایی که از روی یک وب‌سایت دیگر اجرا

می‌شوند (که به اصطلاح دقیق‌تر نوعی Web application

محسوب می‌شوند). این دسته از خبرخوان‌ها هستند که برای مقابله
 
با سانسور به کار می‌آید و برای نمونه می‌توان به وب‌سایت‌هایی
 
مانند Feedster، Bloglines و Yahoo اشاره کرد. در تمام این
 
وب‌سایت‌ها کافیست نشانی وب‌سایت سانسور شده را وارد

کنید و در صورتی که آن وب‌سایت فید خبری داشته باشد،

مطالب آن را بطور مرتب دنبال کنید.

خبرخوان‌های وبی دیگری هم هستند که می‌توانید روی سرور
 
خودتان نصب کنید و با استفاده از آنها هر فید خبری‌ای را که

خواستید در هر جا و به هر شکل، حتی با استفاده از

جاواسکریپت، نشان دهید. CaRP یکی از پرطرفدارترین

این نوع ابزارها است.

تقریبا تمام ابزارهای ساختن وبلاگ بطور اتوماتیک فید خبری
 
تولید می‌کنند. اما بسیاری از وب‌سایت‌های خبری فارسی

متاسفانه هنوز از اهمیت آن بی‌خبرند.

دریافت با ایمیل

با استفاده از همان فیدهای خبری که در روش قبل درباره‌اش
 
توضیح دادم، ابزارهایی وجود دارند که این فیدها را به شکل
 
ایمیل تنظیم می‌کنند و برای مشترکان یک وبلاگ یا

وب‌سایت هر روز یا روزی چند بار می‌فرستند. برای مثال وقتی
 
آدرس ایمیلتان را در پایین همین صفحه وارد می‌کنید، در
 
واقع مشترک «سردبیر:خودم» می‌شوید و وب‌سایت Bloglet

نوشته‌های من را هر روز برایتان ایمیل می‌کند.

جز Bloglet که یک جور حالت متمرکز دارد ابزارهایی هم

هستند که می‌توانید روی سرور خودتان نصب کنید و با آنها کار
 
اشتراک ایمیلی بر اساس فید خبری را (به اصطلاح RSS-to-

Mail) اداره‌ کنید. روش یافتن: در گوگل دنبال RSS to mail

جستجو کنید. یک نمونه را یک دانشجوی کانادایی به اسم

نارت به پیشنهاد خودم نوشته است که RSS Mailer نام دارد و
 
PHP هم هست و بسیار ابزار به درد بخوری است.

آدرس‌های جایگزین و وب‌سایت‌های آیینه

اگر صاحبان وب‌سایت‌های سانسور شده بتوانند از نظر فنی

ترتیبی بدهند که مطالب وب‌سایت‌شان از طریق آدرسها یا
 
دقیق‌تر دومین‌های دیگر هم قابل دسترسی باشد، بیشترین

کمک را به خواندگان خود کرده‌اند. برای مثال همان‌طور که

می‌دانید «سردبیر: خودم» روی چندین آدرس دیگر هم قابل
 
دسترسی است که اگر آن را اینجا بنویسم ممکن است همه را

 یک جا ببندند. ولی احتمالا این یکی را می‌شناسید.

یکی از راه‌های ساده‌ی ساختن وب‌سایت‌های آیینه استفاده از
 
خبرخوان‌هایی است که روی یک سرور وب نصب می‌شوند و
 
در بخش خبرخوان‌ها درباره‌شان توضیح دادم. مثلا رونوشت

سردبیر: خودم روی گویا به کمک یکی نمونه از این ابزارهای
 
به نام CaRP کار می‌کند.


برگرفته ا ز هودر

روزی که جان فدا کنمت باورت شود

دردا که جز به مرگ نسنجند قدر مرد
                                       
                                      ه .ا .سایه